Fas’ın meyve ve sebze ihracatı 2024-2025 sezonunda dikkat çekici bir büyüme kaydetti. Morocco Foodex verilerine göre, 21 Mayıs itibarıyla 1,6 milyon ton ihracat rakamına ulaşan Fas, bu performansıyla bir önceki sezona göre %18’lik, 2022-2023 sezonuna göre ise %14’lük bir büyüme gerçekleştirdi.
Bu artış, küresel gıda pazarında Fas’ın giderek artan payını gözler önüne sererken, özellikle Avrupa Birliği pazarındaki hakimiyetini de pekiştirdi. Fas’ın tarım ürünleri ihracatındaki bu yükselişi, dünya genelinde artan gıda talebi ve ülkenin tarım politikalarındaki başarılı dönüşümle açıklanıyor.
AB: EN BÜYÜK PAZAR KONUMUUNU KORUYOR
Avrupa Birliği, Fas’ın meyve ve sebze ihracatında ana pazar olma özelliğini sürdürüyor. AB ülkelerine yapılan ihracat 1,37 milyon tonla toplam ihracatın büyük bölümünü oluştururken, bu rakam bir önceki yıla göre %13’lük bir artışa işaret ediyor.
AB ülkeleri arasında Fransa 521.000 ton (+%7) ile ilk sırada yer alırken, onu 301.000 ton (+%11) ile İspanya ve 206.000 ton (+%9) ile Birleşik Krallık takip ediyor. Bu veriler, AB’nin tarım ürünleri ithalatında genel olarak artış eğiliminde olduğunu gösteren verilerle de uyumluluk gösteriyor .
DOMATES İHRACATINDA AVRUPA AĞIRLIĞI
Domates, Fas’ın sebze ihracatında en önemli ürünlerden biri olmayı sürdürüyor. 649.000 tonluk domates ihracatının %93’ü (603.000 ton) AB ülkelerine gerçekleştirildi.
Fransa, 323.000 ton (+%4) ile Fas domatesinin en büyük alıcısı konumunda. Birleşik Krallık 101.000 ton (+%2) ve Hollanda 69.000 ton (+%22) ile diğer önemli pazarlar arasında yer alıyor. Afrika ülkelerinin domates ithalatındaki %21’lik artış da dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor.
SEBZE ÇEŞİTLERİNDE BÜYÜME VE YENİ PAZARLAR
Sebze ihracatı 536.000 tona ulaşarak %25’lik kayda değer bir büyüme gösterdi. Ürün çeşitliliği açısından bakıldığında, biber 179.000 ton (+%13) ile ilk sırada yer alırken, onu 100.000 ton (-%2) ile taze fasulye ve 50.000 ton (+%9) ile kabak izliyor.
Salatalık ihracatı ise 28.000 tonla rekor seviyeye ulaştı. İspanya, Fas sebzelerinin en büyük alıcısı olurken (147.000 ton, +%8), Sahra Altı Afrika ve Körfez ülkelerinden gelen talep sırasıyla %95 ve %162’lik artışla dikkat çekici bir ivme yakaladı.
MEYVE İHRACATINDA AVOKADO VE YABAN MERSİNİ FIRTINASI
Meyve ihracatı 398.000 tona ulaşarak %27’lik güçlü bir büyüme kaydetti. Avokado 115.000 ton (+%92) ile en hızlı büyüyen ürün olurken, onu 81.000 ton (+%26) ile yaban mersini takip etti.
Yaban mersini ihracatındaki bu büyüme, Fas’ı dünyanın en büyük üçüncü yaban mersini tedarikçisi konumuna getirdi ve küresel pazar payını %8’e çıkardı. Fas, Birleşik Krallık’ın yaban mersini ihtiyacının 19.000 tonluk kısmını (+%44) karşılayarak bu pazarda da önemli bir oyuncu haline geldi.
Karpuz (74.000 ton, +%7) ve ahududu (62.000 ton, +%16) ihracatı da meyve sektöründeki büyümeye katkıda bulunan diğer önemli ürünler oldu.
PAZAR ÇEŞİTLENDİRME STRATEJİSİNİN MEYVELERİ
Fas’ın meyve ihracatının %93’ü AB ülkelerine gerçekleştirilirken, Fransa (110.000 ton, +%24), İspanya (101.000 ton, +%16), Birleşik Krallık (61.000 ton, +%21) ve Hollanda (61.000 ton, +%57) öne çıkan pazarlar oldu.
Körfez ülkelerinden gelen talep %39, Sahra Altı Afrika’dan gelen talep ise %19 oranında artarken, diğer pazarlara yapılan ihracatın %80 büyümesi, Fas’ın son yıllarda uyguladığı pazar çeşitlendirme stratejisinin başarısını ortaya koydu.
Bu performans, Fas’ın küresel tarım pazarında giderek artan önemine işaret ederken, özellikle AB pazarında Türkiye gibi diğer önemli tarım ihracatçılarıyla olan rekabetin de gelecekte artabileceğine dair sinyaller veriyor .
