İYİ Parti Ankara Milletvekili Ahmet Eşref Fakıbaba, TBMM Genel Kurulu’ndaki bütçe görüşmelerinde; 2017’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “2019 yılına kadar GAP’ı tüm unsurlarıyla tamamlamayı hedefliyoruz” dediğini ancak bugüne kadar bunun gerçekleşmediğini söyledi. Fakıbaba, “Küresel iklim krizi nedeniyle tüm dünyada yaşanacak açlık ve gıda krizinin ‘sulu tarım’ neticesiyle ülkemizde görülmeyecek, aynı zamanda Orta Doğu ve Avrupa’ya gıda sevkiyatı yapılacaktır. 1,8 milyon hektar alan sulanmış olacaktır. Yılda 27 milyar kilowatt saat elektrik üretimi yapılacak, ortalama 4 milyon kişiye istihdam yaratılacaktır. Tarım işçileri kendi memleketlerinde çalışacak, yollarda trafik kazası neticesinde hayatını kaybeden kardeşlerimizin can kaybı önlenmiş olacaktır. DEDAŞ nedeniyle zaman zaman Güneydoğu’nun bazı şehirlerinde jandarmayla çiftçilerimizin karşı karşıya getirildiği, hoş olmayan görüntüler ortadan kalkmış olacaktır. Sonuç olarak GAP’ın bitirilmesi için yeterli kaynak aktarılmalı ve yatırımlara ağırlık verilmelidir” dedi.
TBMM Genel Kurulu’nda 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi ile Sayıştay raporlarının görüşmeleri devam ediyor. Genel Kurul’da bugün Ticaret Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçeleri görüşülüyor. Ticaret Bakanlığı bütçesi üzerine söz alan İYİ Parti Ankara Milletvekili Ahmet Eşref Fakıbaba, şunları söyledi:
“GAP 1970’LERDE PLANLANDI, BİTMESİ 2010 DİYE AÇIKLANDI AMA BİR TÜRLÜ TAMAMLANAMADI”
“Genel olarak GAP, DAP, KOP, DOKAP projelerine baktığımızda hemen hemen amaçlarının aynı olduğu görülmektedir. Güneydoğu Anadolu Projesi, yani GAP, Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı bir projesi olup, bugüne kadar hazırlanan bölgesel kalkınma, plan ve programları arasında en etkin olanıdır. GAP, uluslararası literatüre geçen ve marka değeri olan bir projedir. Cumhuriyet tarihimizin en büyük entegre projesi olarak adlandırılır. Dünyanın 9 büyük projesinden biridir. Sadece seçimlerden önce gündeme gelen, özellikle 40 yaşın üstünde olanların iyi bildiği bir projedir. GAP, 1970’lerde planlanmış ancak fiili olarak inşaat çalışmalarına 80’lerde başlanmıştır, tam anlamıyla bitmesi ise 2010 diye açıklanmış fakat bir türlü tamamlanamamıştır.
“ERDOĞAN 2017’DE ‘GAP’I 2019’DA TAMAMLAMAYI HEDEFLİYORUZ’ DEDİ YİNE BİTMEDİ”
GAP, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerini kapsamaktadır. Bu 9 il, ortalama Türkiye nüfusu ve arazilerinin yüzde 10’ununu içermektedir. GAP, Fırat-Dicle Havzası’nda sulama ve hidroelektrik enerji üretimine yönelik 13 projeden meydana gelmiştir. Bu kapsamda, 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali ve yaklaşık 1 milyon 800 bin hektar alanda sulama şebekesi yapımı öngörülmektedir. 2008’de Diyarbakır’da GAP’ın eylem planını açıklayan dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, GAP’ın 5 yılda bitirileceğini ve ortalama 4 milyon insana iş imkanı sağlayacağını söylemişti. Yine aynı başbakan, 11 Nisan 2017 günü Şanlıurfa’da GAP’ı bitireceklerini söyleyerek ‘2019 yılına kadar GAP’ı tüm unsurlarıyla tamamlamayı hedefliyoruz’ demişti. Yine de bitmedi. Bugüne kadar hazırlanan plan ve projeler arasında GAP bünyesindeki enerji ve sulama yatırımlarına harcanan kaynak da dikkate alındığında bölgesel gelişme alanında Cumhuriyet tarihinin en önemli projesidir.
“ŞU ANA KADAR GAP’TA ENERJİDEN 30 MİLYAR DOLAR, TARIMSAL SULAMADAN İSE 13 MİLYAR DOLAR GELİR ELDE EDİLMİŞTİR”
GAP’ın proje bedeli ortalama 32 ila 36 milyar dolar olarak hesaplanmış, ilave projeleriyle 40 milyar dolar civarına çıkartılmıştır. ‘2019’da bitirilecek’ denilen GAP’ın bütçesi her geçen yıl azaltılmıştır. 2020 bütçesi 2018 bütçesinin yüzde 40’ının altında kalmıştır. 2024 içinse yetersiz bir rakam belirlenmiştir. Oysa ki GAP’ın bitmesi için en az 5 milyar dolara ihtiyaç vardır. GAP çok kazandıran bir projedir; şu ana kadar GAP’ta enerjiden 30 milyar dolar, tarımsal sulamadan ise 13 milyar dolar gelir elde edilmiştir.
“GAP’IN BİTİRİLMESİ İÇİN YETERLİ KAYNAK AKTARILMALI VE YATIRIMLARA AĞIRLIK VERİLMELİDİR”
Küresel iklim krizi nedeniyle tüm dünyada yaşanacak açlık ve gıda krizi sulu tarım neticesiyle ülkemizde görülmeyecek, aynı zamanda Orta Doğu ve Avrupa’ya gıda sevkiyatı yapılacaktır. 1,8 milyon hektar alan sulanmış olacaktır. Yılda 27 milyar kilowatt saat elektrik üretimi yapılacak, ortalama 4 milyon kişiye istihdam yaratılacaktır. Tarım işçileri kendi memleketlerinde çalışacak, yollarda trafik kazası neticesinde hayatını kaybeden kardeşlerimizin can kaybı önlenmiş olacaktır. DEDAŞ nedeniyle zaman zaman Güneydoğu’nun bazı şehirlerinde jandarmayla çiftçilerimizin karşı karşıya getirildiği, hoş olmayan görüntüler ortadan kalkmış olacaktır. Sonuç olarak GAP’ın bitirilmesi için yeterli kaynak aktarılmalı ve yatırımlara ağırlık verilmelidir. İkinci ve üçüncü derece pompaj sulamaları iptal edilmelidir. Çiftçi, parça pürçük destekleme yerine sadece su fiyatında destekleme istiyor. TOGG’u 10 tane babayiğit nasıl yaptıysa şimdi de babayiğitlik sırası iktidarda. İktidar GAP’ı bitirdiğinde o bölgenin insanları bütün bu avantajları elde edecek ve ileriki yıllarda silahtan daha önemli olan tarım ürünlerini üretip ihraç edecektir.”
